Cận thị nguyên nhân và cách điều trị

Cận thị là gì?

Cận thị (hay còn được gọi là tật khúc xạ) là một vấn đề phổ biến nhất liên quan đến mắt và đã trở nên ngày càng phổ biến trong những năm gần đây.

Nguyên nhân chính xác của sự gia tăng đáng kể về tỷ lệ cận thị trong những năm gần đây vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, nhiều bác sĩ chuyên khoa về mắt cho rằng nó có thể liên quan đến việc sử dụng máy tính và công việc nhìn gần kéo dài, cũng như các yếu tố di truyền.

Triệu chứng và dấu hiệu

Khi mắc phải cận thị, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc đọc tấm biển trên đường hoặc nhìn các vật ở xa. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể nhìn rõ các vật ở gần như đọc sách hay sử dụng máy tính. Các dấu hiệu và triệu chứng khác của cận thị bao gồm nheo mắt, căng mắt và nhức đầu.

Cảm thấy mệt mỏi khi lái xe hoặc khi chơi thể thao cũng có thể là dấu hiệu của cận thị không chỉnh hình. Nếu bạn gặp các dấu hiệu hoặc triệu chứng này khi đeo kính có gọng hoặc kính áp tròng, bạn nên đến khám mắt tại các bệnh viện uy tín để kiểm tra xem mình có bị cận thị nặng hơn không.

Nguyên nhân gây cận thị

Cận thị xảy ra khi trục nhãn cầu của mắt quá dài, ảnh hưởng đến khả năng hội tụ của giác mạc và thể thủy tinh. Điều này dẫn đến việc các tia sáng không hội tụ đúng tại võng mạc mà hội tụ tại một điểm trước võng mạc. Bệnh cũng có thể xảy ra khi giác mạc và/hoặc thể thủy tinh của mắt quá cong so với nhãn cầu. Trong một số trường hợp, cận thị có thể là do sự kết hợp của các nguyên nhân trên.

Cận thị thường bắt đầu từ khi còn nhỏ và trẻ em có nguy cơ cao hơn mắc cận thị nếu cha mẹ cũng có bệnh này. Thông thường, bệnh không tiến triển nhanh chóng sau khi trưởng thành, nhưng đôi khi nó vẫn có thể tiếp tục tăng thêm theo tuổi tác.

Cách điều trị cận thị

Cận thị có thể được điều trị bằng cách đeo kính có gọng, kính áp tròng hoặc phẫu thuật khúc xạ. Tùy thuộc vào mức độ cận thị, bạn có thể cần phải đeo kính có gọng hoặc kính áp tròng liên tục hoặc chỉ khi cần nhìn xa rõ, chẳng hạn như khi lái xe, học hoặc xem phim.

Khi chọn kính cận, bạn nên lựa chọn tròng kính có độ chiết suất cao (giúp kính mỏng hơn và nhẹ hơn) và tráng phủ chống lóa. Bạn cũng nên chọn kính quang học tự đổi màu sẫm hơn khi ra ngoài để bảo vệ mắt khỏi tia tử ngoại và ánh sáng xanh có hại, đồng thời cũng tiết kiệm chi phí cho việc sử dụng kính mát.

Khi đeo kính cận, số đầu tiên (“sphere”) trên toa kính sẽ được đặt sau dấu trừ (-). Số càng lớn thì mức độ cận sẽ càng nặng.

Phẫu thuật khúc xạ cũng có thể giúp giảm hoặc thậm chí loại bỏ nhu cầu đeo kính. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất bao gồm:

• Phẫu thuật PRK (Photo Refractive Keratectomy): Laser sẽ loại bỏ một lớp mô giác mạc và làm phẳng giác mạc để các tia sáng hội tụ đúng tại võng mạc.
• Phẫu thuật LASIK: Một vạt mỏng sẽ được tạo ra trên bề mặt của giác mạc và sau đó được điều chỉnh lại vị trí ban đầu bằng laser.
• Phẫu thuật Femto LASIK: Tạo vạt giác mạc không cần dao mổ, sử dụng tia laser femtosecond. Phương pháp này đảm bảo độ dày và đồng đều của vạt giác mạc, đồng thời tăng tính an toàn trong quá trình phẫu thuật.
• Phẫu thuật ReLEx SMILE: Điều chỉnh tật khúc xạ mà không cần lật vạt giác mạc, không sử dụng dao vi phẫu cơ học. Phương pháp này an toàn và chính xác, mang lại kết quả tốt và ổn định.

Ngoài ra, còn có một số phương pháp điều trị không phẫu thuật như Orthokeratology (Ortho-K) – một phương pháp điều chỉnh hình dáng giác mạc trong khi ngủ.

Cận thị thoái hóa

Trong hầu hết các trường hợp, cận thị chỉ gây ra một số bất tiện và không gây nguy hiểm đến sức khỏe của mắt. Tuy nhiên, đôi khi bệnh có thể tiến triển và trở nên nghiêm trọng hơn, được coi là dấu hiệu thoái hóa. Cận thị thoái hóa (hoặc cận thị bệnh lý) là một tình trạng hiếm gặp, được cho là do di truyền và thường bắt đầu từ thời thơ ấu.

Trong cận thị thoái hóa, trục nhãn cầu có thể kéo dài nhanh chóng, dẫn đến tăng độ cận thị và mất thị lực. Người mắc bệnh có nguy cơ bị bong võng mạc và các biến chứng khác như xuất huyết mắt do sự phát triển không bình thường của mạch máu.

Để điều trị biến chứng của cận thị thoái hóa, một số phương pháp được sử dụng như phương pháp quang động học (photodynamic therapy), kết hợp thuốc và thủ thuật laser. Nghiên cứu cũng cho thấy sự hiệu quả của một loại thuốc có tên 7-methylxanthine (7-mx) trong việc hạn chế sự kéo dài của trục nhãn cầu ở trẻ em từ 8 đến 13 tuổi.

Đóng góp của BS CKII Trần Thị Hồng Tường, Bệnh viện Mắt Sài Gòn.

Tài liệu tham khảo: NEI, Mayo Clinic, AAO, MedlinePlus.