Xét nghiệm âm tính là gì, dương tính là gì?

Âm tính là gì? Hiểu kết quả âm tính

Xét nghiệm âm tính: Ý nghĩa và tác dụng

Kết quả xét nghiệm âm tính hay còn được gọi là “Negative” là thuật ngữ thường được sử dụng trong lĩnh vực y tế, đặc biệt trong bảng kết quả xét nghiệm, chẩn đoán bệnh. Như vậy, âm tính có nghĩa là bạn không bị nhiễm bệnh. Ví dụ, trong trường hợp xét nghiệm Covid-19 và nhận kết quả âm tính, bạn không bị nhiễm vi rút.

Các trường hợp kết quả xét nghiệm âm tính có thể sai

Phần lớn kết quả xét nghiệm âm tính đều đáng tin cậy với tình trạng sức khỏe hiện tại. Tuy nhiên, không phải lúc nào kết quả cũng hoàn toàn chính xác. Dưới đây là những trường hợp đặc biệt:

• Âm tính giả: Xảy ra khi mầm bệnh thực sự tồn tại trong cơ thể, nhưng nồng độ hoặc số lượng chưa đủ để kết quả xét nghiệm hiển thị đúng. Kết quả sẽ thay đổi sau một thời gian khi mầm bệnh phát triển đến mức độ nhất định.

• Thời gian xét nghiệm quá sớm: Nguyên nhân khác gây ra kết quả âm tính giả là xét nghiệm quá sớm khi mầm bệnh chưa phát triển đến mức độ nhận biết.

• Sai sót do thiết bị y tế: Thường xảy ra ở các máy móc xét nghiệm đã hoạt động lâu và thuộc thế hệ cũ. Sai sót trong thiết bị có thể dẫn đến kết quả xét nghiệm âm tính không chính xác.

• “Tái kích hoạt”: Hiện tượng này xảy ra khi nồng độ mầm bệnh giảm sau quá trình điều trị và kết quả xét nghiệm âm tính. Thời gian sau đó, mầm bệnh tái kích hoạt và tăng nhanh chóng, làm người bệnh trở lại tình trạng nhiễm bệnh ban đầu. Đây chính là trường hợp khi sau điều trị bệnh, kết quả xét nghiệm âm tính ban đầu sau một thời gian lại trở thành dương tính.

Xét nghiệm dương tính: Hiểu kết quả dương tính

Một trong các thắc mắc phổ biến nhất đối với mọi người là dương tính là gì. “Âm tính – Dương tính” là cặp thuật ngữ y khoa thường đi kèm nhau để chỉ liệu người bệnh có đang nhiễm bệnh hay không, và kết quả xét nghiệm cuối cùng sau quá trình kiểm tra sức khỏe là gì.

Ý nghĩa của kết quả dương tính

Dương tính cũng là thuật ngữ y khoa phổ biến, thường xuất hiện trong các xét nghiệm và chẩn đoán bệnh lý. Kết quả xét nghiệm dương tính có nghĩa là bạn đã nhiễm bệnh. Ví dụ, khi mầm bệnh xâm nhập cơ thể và bạn thực hiện xét nghiệm máu hoặc kiểm tra sức khỏe, kết quả dương tính cho thấy mầm bệnh đã xâm nhập thành công và tiến hóa, tạo thành các triệu chứng bệnh cụ thể sau đó. Ví dụ như xét nghiệm HIV/AIDS, kết quả dương tính có nghĩa là bạn đã nhiễm bệnh.

Trường hợp kết quả dương tính có thể sai

Tuy nhiên, có những trường hợp khi nhận kết quả dương tính, bạn có thể cảm thấy hoang mang và nghi ngờ tính chính xác của kết quả. Do đó, nhiều người nhiễm bệnh nặng thường đi xét nghiệm nhiều lần ở các bệnh viện lớn để có kết quả chính xác nhất. Thực tế cho thấy, tương tự như kết quả âm tính, kết quả dương tính cũng có thể bị sai trong các trường hợp sau:

• Dương tính giả: Nếu có âm tính giả, thì cũng có trường hợp dương tính giả. Điều này có thể do nhiều yếu tố, chẳng hạn như thời điểm xét nghiệm, chế độ ăn uống, và điều kiện sức khỏe.

• Phản ứng chéo: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra kết quả xét nghiệm dương tính sai. Phản ứng chéo xảy ra trong cơ thể khiến thiết bị xét nghiệm nhận diện sai mầm bệnh, dẫn đến kết quả không chính xác.

• Sai thời điểm xét nghiệm: Thời điểm thực hiện xét nghiệm cũng có ảnh hưởng đến kết quả dương tính. Tùy thuộc vào loại mầm bệnh, sẽ có thời điểm tăng đột phát, làm cho kết quả xét nghiệm không chính xác.

• Nhầm lẫn kết quả: Nguyên nhân khác có thể là nhân viên y tế trả kết quả nhầm hoặc thiết bị xét nghiệm gặp sự cố. Mặc dù trường hợp này khá hiếm, nhưng không thể loại trừ. Vì vậy, khi nhận kết quả xét nghiệm, cần kiểm tra kỹ tên, thông tin bệnh nhân của mình.

• Sai lệch khi thu thập mẫu xét nghiệm: Vấn đề như dán nhãn tên sai hoặc mã mẫu xét nghiệm có thể dẫn đến kết quả dương tính sai. Chú ý kiểm tra thông tin phân tích và nhóm máu khi nhận kết quả để tránh nhầm lẫn.

Tóm lại, âm tính có nghĩa là bạn không bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, kết quả vẫn có thể sai, do đó, hãy chú ý theo dõi tình trạng sức khỏe của mình để sớm phát hiện các dấu hiệu bệnh lý và tiến hành xét nghiệm lại. Việc nhận biết vấn đề sớm cũng giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn rất nhiều.

Author: Hồng Nhung
Tham khảo: Tổng hợp