Ngành kiểm toán: Học gì, học ở đâu và cơ hội nghề nghiệp

Kiểm toán là gì?

Kiểm toán là quá trình thu thập, đánh giá và xác minh các số liệu báo cáo tài chính do bộ phận kế toán cung cấp. Đội ngũ kiểm toán sẽ từ đó đưa ra nhận định về tình hình hoạt động tài chính của các doanh nghiệp hoặc tổ chức. Để thực hiện công việc này, kiểm toán viên sẽ sử dụng các phương pháp như so sánh, giải thích thông tin, điều tra, quan sát, kiểm kê và thử nghiệm để xác minh tính chính xác của tài liệu và tính hợp pháp của các báo cáo tài chính của công ty hay tổ chức đó.

Kiểm toán bao gồm nhiều lĩnh vực như kiểm toán thông tin, kiểm toán hiệu quả, kiểm toán quy tắc và kiểm toán hiệu suất. Phân loại kiểm toán theo chủ thể có ba loại là:

• Kiểm toán Nhà nước: Thực hiện theo quy định pháp luật và do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện. Kiểm toán nhà nước áp dụng cho các doanh nghiệp trực thuộc nhà nước.
• Kiểm toán độc lập: Tiến hành bởi các kiểm toán viên tại các công ty độc lập chuyên về dịch vụ kiểm toán. Ngoài việc kiểm toán báo cáo tài chính, các công ty kiểm toán độc lập còn cung cấp các dịch vụ khác về tài chính và kinh tế theo yêu cầu của khách hàng. Loại kiểm toán này nhận được sự tin tưởng từ bên thứ ba hoặc các nhà đầu tư.
• Kiểm toán nội bộ: Do kiểm toán viên trong nội bộ một công ty hoặc tổ chức thực hiện theo yêu cầu của các thành viên Hội đồng quản trị hoặc Ban giám đốc. Báo cáo kiểm toán thường chỉ được sử dụng trong nội bộ công ty.

Sự khác biệt giữa kế toán và kiểm toán

Kế toán và kiểm toán có ba điểm khác biệt chính:

1. Kế toán trình bày thông tin cụ thể về các giao dịch và tài sản trong tổ chức, trong khi kiểm toán xác nhận tính chính xác của các số liệu đó.
2. Kế toán là hoạt động diễn ra liên tục quanh năm, trong khi kiểm toán được thực hiện định kỳ theo từng mốc thời gian cụ thể.
3. Thời điểm kế toán kết thúc (chốt sổ tháng/ quý/ năm) thì kiểm toán mới bắt đầu.

Ngành kiểm toán học gì?

Sinh viên học ngành kiểm toán sẽ được trang bị kiến thức về thu thập, xử lý, kiểm tra và cung cấp thông tin tài chính, hiệu quả hoạt động kinh doanh qua các nghiệp vụ của kế toán như tính toán chi phí, lập dự toán, phân bổ ngân sách và quản lý doanh thu.

Ngoài kiến thức chuyên môn, sinh viên cũng được trang bị các kỹ năng mềm như đọc báo cáo tài chính, phân tích tài chính, kỹ năng thương lượng và đàm phán. Điều này giúp họ tự tin hòa nhập vào môi trường làm việc thực tế.

Nếu bạn có tầm nhìn và tham vọng tiến xa hơn trong lĩnh vực tài chính, nên đầu tư vào các chứng chỉ kiểm toán quốc tế uy tín như CAT (Certified Accounting Technician), ACCA (The Association of Chartered Certified Accountants), CPA (Certified Public Accountants)… Chúng được xem như “tấm hộ chiếu” vào thị trường kiểm toán – kế toán quốc tế.

Học ngành kiểm toán ở đâu?

Kiểm toán liên quan chặt chẽ với kế toán, thường được tuyển sinh theo chuyên ngành thuộc kế toán tại nhiều trường. Tuy nhiên, nhận ra sự khác biệt và tầm quan trọng của ngành kiểm toán, hiện nay rất nhiều trường ở Việt Nam đã tổ chức đào tạo riêng về kiểm toán. Hầu hết các trường thuộc khối kinh tế đều đào tạo chương trình kiểm toán như Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Công nghiệp Hà Nội, Khoa Quốc tế – ĐHQG Hà Nội, Đại học Kinh tế Đà Nẵng, Đại học Kinh tế Huế và Đại học Kinh tế Luật TP Hồ Chí Minh.

Nếu bạn muốn mở rộng cơ hội và khả năng bản thân, có thể xem xét du học ngành Kiểm toán. Dưới đây là một số địa điểm du học được đề xuất:

• Các khóa đào tạo ngành Kiểm toán ở Mỹ
• Các khóa đào tạo ngành Kiểm toán ở Úc
• Các khóa đào tạo ngành Kiểm toán ở Canada
• Các khóa đào tạo ngành Kiểm toán ở Anh
• Các khóa đào tạo ngành Kiểm toán ở New Zealand

Lưu ý bấm vào link “Xem [số] khóa học Kiểm toán” để tìm hiểu thông tin cụ thể về chương trình học ở từng trường. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về du học ngành kiểm toán, chuyên gia du học IDP sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn hoàn toàn miễn phí.

Cơ hội nghề nghiệp của ngành kiểm toán

Ngành Kiểm toán hiện nay có cơ hội nghề nghiệp lớn và tiềm năng phát triển trong tương lai. Sau khi tốt nghiệp ngành Kiểm toán, sinh viên có thể đảm nhận các công việc và vị trí như:

• Kiểm toán viên
• Chuyên viên phân tích và tư vấn tài chính – kế toán
• Chuyên viên giao dịch ngân hàng
• Kiểm soát viên, thủ quỹ
• Nghiên cứu viên và giảng dạy kiểm toán – kế toán
• Tư vấn kế toán, thuế
• Tư vấn tài chính cho các công ty, doanh nghiệp
• Quản lý tài chính
• Kế toán trưởng – trưởng phòng kế toán
• Giám đốc tài chính – CFO (Chief Financial Officer)
• Thanh tra kinh tế

Đặc biệt, có 4 công ty kiểm toán lớn nhất thế giới bạn nên biết khi tham gia ngành này: Ernst & Young, KPMG, PwC và Deloitte. Big4 là cách gọi quen thuộc để chỉ 4 công ty này, thể hiện sự đình đám về quy mô, doanh thu và bề dày lịch sử mà rất nhiều sinh viên ngành kiểm toán khao khát làm việc tại đó.

Những điều bạn cần biết để tham gia ngành kiểm toán

Kiểm toán không phải là nghề tay ngang

Ngành kiểm toán không phải là một nghề tay ngang như IT, Marketing… Mà bạn phải được đào tạo bài bản qua trường lớp và có chứng chỉ hành nghề. Theo tiêu chuẩn quy định tại Luật Kiểm toán độc lập, kiểm toán viên cần có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc các chuyên ngành tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán hoặc chuyên ngành khác theo quy định của Bộ Tài chính. Vì vậy, nếu muốn theo đuổi ngành kiểm toán, bạn cần dành nhiều thời gian và công sức cho việc học tập.

Thận trọng, trung thực và khả năng chịu áp lực lớn

Kiểm toán viên có nhiệm vụ kiểm tra và xác nhận tính chính xác của dữ liệu được thống kê bởi kế toán. Do đó, tính thận trọng rất quan trọng và bạn chỉ nên đưa ra kết luận khi có đủ bằng chứng và lý luận. Để được tin tưởng, ngoài năng lực chuyên môn, bạn cần tuân thủ đạo đức nghề nghiệp, không chịu sự chi phối từ khách hàng, đánh giá khách quan và thực tế, và quan trọng nhất, tôn trọng pháp luật.