Phương pháp STEAM là gì? Lợi ích khi ứng dụng STEAM vào dạy học

Phương pháp STEAM là gì?

Phương pháp STEAM là một trong những phương pháp giáo dục tiên tiến nhất hiện nay, được áp dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia phát triển như Mỹ, Pháp, Nhật Bản… Ở Việt Nam, phương pháp này cũng đang nhận được nhiều sự quan tâm vì những ưu điểm nổi bật mà nó mang lại. Vậy, “Phương pháp STEAM là gì?” và “Lợi ích khi áp dụng vào giảng dạy là gì?”. Bài viết này của iSchool sẽ cung cấp những thông tin cơ bản và hữu ích nhất về phương pháp STEAM để bố mẹ tham khảo.

1. Phương pháp STEAM là gì?

STEAM là phương pháp giáo dục liên ngành hiện đại nhằm trang bị cho học sinh kiến thức và kỹ năng từ 5 bộ môn: Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering), Nghệ thuật (Art) và Toán học (Mathematics).

Mô hình này là một bản nâng cấp hoàn toàn mới so với phương pháp STEM trước đó, bổ sung thêm yếu tố nghệ thuật (Art). Nhờ vậy, phương pháp giáo dục STEAM đã trở nên hoàn chỉnh và toàn diện hơn.

Phương pháp giáo dục STEAM bắt nguồn từ ý tưởng sáng tạo của Trường Thiết Kế Rhode Island (Hoa Kỳ). Ý tưởng này đã nhận được nhiều phản ứng tích cực và được nhân rộng trên khắp nước Mỹ. Sau đó, STEAM đã được ứng dụng tại nhiều quốc gia phát triển trên thế giới và trở thành phương pháp giáo dục phổ biến và tiên tiến nhất hiện nay.

Phương pháp STEAM mang đến cho học sinh hình thức học chủ động và sáng tạo. Mỗi bài học trong chương trình đều là các tình huống thực tế nhằm kích thích trí tò mò của học sinh. Từ đó, học sinh sẽ dần hoàn thiện kỹ năng, khám phá và giải quyết những vấn đề xung quanh theo nhiều góc nhìn khác nhau.

2. Phương pháp STEAM giúp trẻ phát triển kỹ năng gì?

Nhờ việc kết hợp giảng dạy nhiều môn học khác nhau như toán học, khoa học, công nghệ, kỹ thuật và nghệ thuật, phương pháp STEAM giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách đa dạng và toàn diện, đồng thời phát triển các kỹ năng liên quan. Dưới đây là một số kỹ năng mà phương pháp STEAM giúp trẻ phát triển:

• Kỹ năng khoa học (Science): Phương pháp STEAM giúp học sinh hiểu cách thức hoạt động và sự liên kết giữa các sự vật, sự việc. Từ đó, học sinh có thể áp dụng để thực hành và giải quyết những vấn đề trong cuộc sống thực tế.

• Kỹ năng công nghệ (Technology): Học sinh được tiếp xúc với công nghệ cao, giúp các em nhận thức đúng hơn về khoa học – công nghệ. Qua đó, học sinh tự sáng tạo các sản phẩm, mô hình khoa học từ đơn giản đến phức tạp.

• Kỹ năng kỹ thuật (Engineering): Việc lồng ghép mô hình thực tế vào giảng dạy giúp học sinh hiểu cách thức sản xuất, vận hành của các sản phẩm quen thuộc. Nhờ vậy, học sinh biết cách chế tạo và lắp ráp cơ bản, tăng khả năng tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề liên quan đến kỹ thuật.

• Kỹ năng nghệ thuật (Art): Nghệ thuật là yếu tố phân biệt giữa mô hình STEAM và STEM. Phương pháp STEAM không chỉ chú trọng về tư duy logic mà còn giúp học sinh phát triển tư duy hình tượng. Học sinh được tự do sáng tạo và khám phá thế giới nghệ thuật, tham gia các hoạt động âm nhạc, hội hoạ… để phát triển giác quan và thẩm mỹ.

• Kỹ năng toán học (Mathematics): Phương pháp giáo dục STEAM giúp học sinh làm quen và rèn luyện với những con số từ nhỏ. Các em sẽ được khơi dậy tiềm năng và niềm đam mê với toán học, đồng thời xây dựng nền tảng, tư duy toán học đúng đắn và phản xạ nhanh nhạy hơn để áp dụng vào thực tế.

3. Lợi ích khi áp dụng phương pháp STEAM vào giảng dạy

Không chỉ mang đến lợi ích về mặt kiến thức, áp dụng phương pháp STEAM vào giảng dạy còn giúp học sinh phát triển nhiều kỹ năng mềm cần thiết. Đây là những kỹ năng quan trọng giúp học sinh hội nhập trong thời đại mới và tạo nền tảng vững chắc cho hành trình tương lai của các em.

3.1. Giúp trẻ rèn luyện các kỹ năng cần thiết

• Kỹ năng quan sát: Học sinh được rèn luyện kỹ năng quan sát để có thể tìm ra bản chất của sự vật và hiện tượng. Từ đó, các em có thể đưa ra những ý tưởng mới và phương pháp thích hợp nhất.

• Kỹ năng đặt vấn đề: Trước khi đi tìm đáp án, học sinh sẽ được yêu cầu đặt ra vấn đề. Điều này giúp các em học cách phân tích và dự đoán kết quả xảy ra.

• Kỹ năng truy vấn: Trong quá trình học tập, học sinh được yêu cầu đặt câu hỏi và tìm kiếm câu trả lời bằng phương pháp truy vấn. Điều này giúp học sinh rèn luyện tư duy phản biện và giải quyết vấn đề trong thực tế.

• Kỹ năng hợp tác: Phương pháp STEAM đề cao khả năng làm việc nhóm và hợp tác cùng bạn bè. Các em sẽ cùng nhau đóng góp ý kiến để tìm ra các giải pháp, từ đó kỹ năng làm việc nhóm và giao tiếp sẽ phát triển tốt hơn.

3.2. Khơi dậy khả năng sáng tạo của trẻ

Nhờ cách giảng dạy “vừa học – vừa chơi” được áp dụng trong phương pháp STEAM, học sinh được khơi dậy khả năng sáng tạo. Não bộ của các em sẽ phân tích và tạo sự kết nối giữa kiến thức đã học với thế giới xung quanh. Sự sáng tạo của trẻ có thể được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau như tự đặt câu hỏi để tìm ra đáp án, khám phá lắp ráp các vật thể… Mặc dù các ý tưởng có thể rất nhỏ nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển, giúp trẻ chủ động tư duy.

Đặc biệt, phương pháp giáo dục sớm STEAM tạo ra môi trường học tập không áp lực, mang đến không khí vui vẻ thông qua những tiết học thực hành thú vị. Nhờ vậy, học sinh có thể tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn. Thay vì ép học sinh đưa ra đáp án chính xác, STEAM tập trung vào thái độ và cách tìm kiếm câu trả lời.

Đây là điểm khác biệt mà phương pháp STEAM mang lại. Nó không chỉ giúp học sinh tiếp thu tri thức mà còn phát triển khả năng chủ động, tìm tòi để tạo ra những cái mới, lý giải sâu hơn về những hiện tượng trong bài học hay thực tế.

3.3. Truyền cảm hứng trong học tập cho trẻ

Thành công của phương pháp STEAM nằm ở khả năng truyền cảm hứng trong học tập cho trẻ. Phương pháp này rất hiệu quả khi học sinh không phải học quá nhiều kiến thức nhưng vẫn hiểu rõ nội dung bài học thông qua việc nghiên cứu, áp dụng và tự kết luận vấn đề. Áp dụng phương pháp STEAM giúp trẻ khơi dậy niềm đam mê học tập, chủ động khám phá để tiếp thu kiến thức và giải quyết vấn đề.

Hiện nay, những trường áp dụng phương pháp STEAM như Trường Hội nhập Quốc tế iSchool đều xây dựng hệ thống giáo trình đa dạng phù hợp với từng học sinh. Đồng thời, trường không ngừng cải tiến và thay đổi phương pháp để phù hợp với hoàn cảnh thực tế.

3.4. Bé được học dựa vào các tình huống cụ thể

Với phương pháp STEAM, học sinh được học nhiều tiết học bổ ích thông qua các tình huống cụ thể. Các em phải áp dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề. Đây là một trong những mục tiêu quan trọng mà STEAM hướng tới. Với phương pháp giáo dục truyền thống, học sinh thường chỉ tiếp thu lý thuyết mà không thể áp dụng vào thực tế.

Học sinh được giáo dục theo phương pháp giáo dục sớm STEAM sẽ hoàn toàn chủ động hơn khi họ hiểu và thực hành những kiến thức đã học. Từ đó, trẻ được tự mình khám phá và mở rộng tri thức.

4. So sánh phương pháp STEAM và iTL Plus

Bên cạnh STEAM, iTL Plus cũng là một phương pháp giáo dục trẻ sớm với nhiều ưu điểm vượt trội. Vậy, điểm giống và khác nhau giữa phương pháp giáo dục iTL Plus và STEAM là gì?

Điểm giống nhau:

• Học sinh được coi là trung tâm của việc giáo dục, giúp trẻ phát triển những kỹ năng mềm cần thiết như kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng tư duy sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề…

• Các chương trình giảng dạy áp dụng cả hai phương pháp đều được thiết kế phù hợp với năng lực và độ tuổi của học sinh, giúp khai phá tối đa tiềm năng của trẻ.

• Nội dung giảng dạy kết hợp lý thuyết và thực hành, ứng dụng kiến thức đã học vào thực tế thông qua trải nghiệm và nghiên cứu.

• Giáo viên đóng vai trò là người đồng hành cùng trẻ trên hành trình phát triển của bản thân.

Điểm khác nhau:

Để biết thêm điểm giống và khác nhau giữa STEAM và iTL Plus, bạn có thể tìm hiểu thêm tại iSchool.

Nên lưu ý rằng phương pháp giáo dục STEAM và iTL Plus là những phương pháp giáo dục hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ. Bố mẹ cần xem xét kỹ càng và lựa chọn phương pháp phù hợp với nhu cầu và khả năng của con em mình.

iSchool trân trọng giới thiệu những thông tin cơ bản về phương pháp STEAM – mô hình giáo dục hiện đại, mang đến cho học sinh nền tảng tư duy vững chắc. Phương pháp STEAM giúp trẻ nâng cao kiến thức và kỹ năng. Hy vọng rằng những thông tin cập nhật trong bài viết sẽ giúp bố mẹ hiểu rõ hơn về mô hình giáo dục STEAM.