Tổng quan về tiểu đêm
Tiểu đêm là tình trạng khi bạn buộc phải thức giấc nhiều lần trong đêm để đi tiểu. Điều này là một triệu chứng phổ biến của các bệnh đường tiết niệu. Trong thời gian ngủ, cơ thể giảm lượng nước tiểu để đảm bảo giấc ngủ ngon. Tuy nhiên, nếu bạn phải thức giấc từ 2 lần trở lên để đi tiểu, có thể bạn bị tiểu đêm. Tiểu đêm có thể gây xáo trộn giấc ngủ, gây mất ngủ, mệt mỏi, giảm tập trung và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Ngoài ra, tình trạng mất ngủ do tiểu đêm nhiều lần cũng có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, huyết áp, tiểu đường khó kiểm soát, đột quỵ và té ngã, đặc biệt là ở người cao tuổi. Tiểu đêm có thể do nhiều nguyên nhân và cần được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Tiểu đêm nhiều lần do bệnh gì?
Theo các chuyên gia tiết niệu, nguyên nhân gây tiểu đêm rất đa dạng, bao gồm cả lối sống và bệnh lý. Tiểu đêm thường xảy ra ở người lớn tuổi, nhưng cũng có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi. Trước khi tìm hiểu về tiểu đêm nhiều lần do bệnh gì, chúng ta cần biết các nguyên nhân chủ yếu gây tiểu đêm như sau:
1. Thói quen, sinh hoạt
Nguyên nhân phổ biến nhất là uống quá nhiều nước, đặc biệt là trước khi đi ngủ. Uống quá nhiều rượu bia và các thức uống chứa caffeine cũng có thể làm tăng lượng nước tiểu, gây tiểu đêm. Caffeine cũng gây mất ngủ, khiến bạn thức giấc thường xuyên và tiểu nhiều lần trong đêm.
2. Bệnh lý đường tiểu dưới
Có nhiều bệnh lý đường tiểu dưới có thể gây tiểu đêm. Một số bệnh thường gặp bao gồm:
- Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt: Tuyến tiền liệt phát triển quá mức có thể chèn ép vào niệu đạo hoặc biến dạng cổ bàng quang, gây rối loạn tiểu tiện.
- Nhiễm khuẩn đường tiết niệu: Nhiễm trùng đường tiết niệu do vi khuẩn, chủ yếu là E.Coli, có thể gây tiểu đêm.
- Bàng quang tăng hoạt: Tình trạng tiểu gấp, có thể kèm theo són tiểu gấp, tiểu nhiều lần và tiểu đêm.
- Tắc nghẽn lối ra bàng quang: Có nhiều nguyên nhân gây tắc nghẽn lối ra bàng quang, như bướu tuyến tiền liệt, xơ hóa cổ bàng quang, hẹp niệu đạo, sa bàng quang, sa tử cung…
Các nguyên nhân khác
- Mang thai: Tiểu đêm nhiều lần cũng có thể là triệu chứng điển hình của phụ nữ mang thai. Sự thay đổi nội tiết tố HCG và sự tăng lưu thông máu ở vùng chậu làm giảm dung tích chức năng bàng quang, gây tiểu đêm.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Một số loại thuốc có thể gây tiểu đêm, chẳng hạn như thuốc lợi tiểu, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc trợ tim…
Phương pháp chẩn đoán chứng tiểu đêm
Nguyên nhân gây tiểu đêm rất đa dạng, do đó, việc chẩn đoán yêu cầu thăm khám và đánh giá. Các phương pháp chẩn đoán tiểu đêm bao gồm:
- Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về triệu chứng, thời điểm bắt đầu, tần suất đi tiểu, tiền sử gia đình, tiền sử bệnh lý và các loại thuốc đang sử dụng. Các bệnh nhân nên ghi nhật ký về tình trạng bàng quang, ghi lại thức uống và số lần đi tiểu trong 3-5 ngày để cung cấp thông tin chính xác cho bác sĩ để điều chỉnh phù hợp.
- Xét nghiệm: Xét nghiệm máu để kiểm tra đường huyết, chức năng thận. Xét nghiệm nước tiểu để phát hiện nhiễm khuẩn đường tiết niệu và viêm cầu thận. Cấy nước tiểu để xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Chẩn đoán hình ảnh: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm hệ tiết niệu, chụp cắt lớp vi tính (CT), nội soi bàng quang để xác định nguyên nhân gây tiểu đêm.
Tiểu đêm có chữa được không?
Phương pháp điều trị tiểu đêm phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Dưới đây là một số phương pháp điều trị hiệu quả:
- Điều chỉnh lối sống: Thay đổi thói quen sinh hoạt như giới hạn uống nhiều nước vào buổi tối, giảm rượu bia và đồ uống chứa caffeine.
- Điều chỉnh thuốc: Nếu tiểu đêm do tác dụng phụ của thuốc, việc thay đổi liều lượng hoặc loại thuốc có thể giúp cải thiện tình trạng.
- Điều trị nguyên nhân gốc rễ: Nếu tiểu đêm là triệu chứng của một bệnh lý như tiểu đường, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, tăng sinh tuyến tiền liệt… thì điều trị nguyên nhân để giảm tình trạng tiểu đêm.
- Thuốc điều trị tiểu đêm: Có một số loại thuốc như thuốc kháng cholinergic để giảm hoạt động bàng quang, desmopressin để giảm sản xuất nước tiểu vào ban đêm…
Lời khuyên của bác sĩ
Các chuyên gia tiết niệu khuyên bạn nên chú ý một số vấn đề sau để hạn chế tình trạng tiểu đêm nhiều lần:
- Hạn chế uống rượu bia từ 2-4 giờ trước khi đi ngủ.
- Tránh các sản phẩm có caffeine như trà, cà phê, socola, nước có ga vào buổi tối.
- Hạn chế thực phẩm gây kích thích bàng quang như thức ăn cay, thức ăn có tính axit và chất làm ngọt nhân tạo.
- Tập Kegel và các bài tập vật lý trị liệu sàn chậu có thể giúp tăng cường cơ vùng chậu và cải thiện khả năng kiểm soát bàng quang.
Nếu tình trạng tiểu đêm không cải thiện sau khi thay đổi lối sống hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên đến bệnh viện chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn cụ thể.
Trung tâm Tiết niệu Thận học, hệ thống BVĐK Tâm Anh là nơi bạn có thể tìm đến để tìm hiểu về tiểu đêm nhiều lần là bệnh gì và được chẩn đoán và điều trị bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu với trang thiết bị hiện đại và dịch vụ cao cấp. Bạn có thể liên hệ trực tiếp để đặt hẹn khám bằng cách gọi tổng đài hoặc truy cập trang web để đặt lịch khám trực tuyến.
