Tổ chức phi lợi nhuận là gì? Mục đích hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận là gì?

Phi lợi nhuận là gì?

Phi lợi nhuận, hay còn được gọi là tổ chức phi lợi nhuận (Nonprofit), chỉ những hoạt động hoặc tổ chức không tạo ra lợi nhuận hoặc phân phối lợi nhuận cho các cổ đông. Thay vào đó, quỹ từ hoạt động này được sử dụng để tài trợ cho các mục tiêu ban đầu, mang lại giá trị và ý nghĩa cao cho cộng đồng.

Những người hoạt động trong lĩnh vực này chấp nhận chi phí lớn để đạt được những giá trị mà họ hướng đến.

Tổ chức phi lợi nhuận là gì?

Khái niệm

Tổ chức phi lợi nhuận, viết tắt là NPO (Nonprofit Organization), là tổ chức hoạt động trong cộng đồng không vì lợi ích cá nhân mà tạo ra lợi ích cho cộng đồng hoặc hỗ trợ những cá nhân cần giúp đỡ, gắn liền với các hoạt động từ thiện.

Lợi nhuận không phải là mục tiêu cuối cùng của tổ chức phi lợi nhuận như các doanh nghiệp khác. Thực tế, tổ chức này được miễn thuế bởi vì giá trị mà nó mang lại cho cộng đồng là rất lớn.

Tổ chức phi lợi nhuận có thể là một tổ chức phi chính phủ, nhưng không phải tổ chức phi chính phủ nào cũng là tổ chức phi lợi nhuận. Sự khác biệt là tổ chức phi chính phủ có thể hoạt động toàn cầu nhưng không phụ thuộc vào bất kỳ chính phủ nào.

Để trở thành một tổ chức phi lợi nhuận được công nhận và miễn thuế, tổ chức đó cần đáp ứng các điều kiện bắt buộc.

Nguồn: niceoffice.com

Những điều kiện để trở thành tổ chức phi lợi nhuận

• Tổ chức phi lợi nhuận được thành lập với mục đích chính: từ thiện, khoa học, giáo dục, tôn giáo.
• Tổ chức không được thành lập vì lợi ích của cá nhân hoặc tư nhân.
• Tổ chức có cơ quan chủ quản được bầu cử dân chủ.
• Khi bắt đầu thành lập, tổ chức cần có quy định rõ ràng về mục đích và cách hoạt động.
• Những điều kiện trên phải được chứng thực và nộp đầy đủ giấy tờ với cơ quan thuế để được miễn thuế.

Các hình thức tổ chức phi lợi nhuận

Nguồn: niceoffice.com

Theo giáo sư Khoa Chính sách công và Luật thuộc Đại học Duke – Hoa Kỳ, tổ chức phi lợi nhuận tồn tại dưới nhiều hình thức và được phân loại theo vùng miền.

1. Hình thức hợp tác xã

Hình thức này được hình thành từ việc các cá nhân tập hợp lại. Mỗi thành viên được trao một phiếu bầu và được hưởng lợi từ tổ chức. Hợp tác xã có các quy định và văn hoá rõ ràng để đạt được mục tiêu kinh tế, văn hóa và xã hội chung.

2. Tổ chức từ thiện

Tổ chức từ thiện yêu cầu phải đăng ký dưới dạng công ty từ thiện khi hoạt động với mục đích từ thiện. Tổ chức từ thiện được miễn thuế hoàn toàn, và tất cả nguồn lực và lợi nhuận được sử dụng để phục vụ các hoạt động từ thiện với mục đích ban đầu. Có thể tổ chức từ thiện dưới dạng quỹ uỷ thác, công ty hoặc các hiệp hội.

3. Tổ chức phi chính phủ (NGO)

Tổ chức phi chính phủ được tài trợ bởi nhà nước hoặc các tổ chức quốc tế, hoạt động độc lập và không liên quan đến bất kỳ chính phủ nào trên thế giới.

4. Tổ chức cá nhân

Tổ chức cá nhân hoạt động tương tự như tổ chức từ thiện. Tuy nhiên, tổ chức cá nhân có nguồn cung cấp tài chính riêng. Doanh thu của tổ chức đến từ các khoản đầu tư và tài trợ.

5. Tổ chức hữu nghị anh em

Tổ chức phi lợi nhuận dưới hình thức hữu nghị anh em được thành lập dựa trên niềm tin, sở thích và mục tiêu chung của các thành viên.

6. Doanh nghiệp xã hội

Hình thức này có thể bán sản phẩm để gây quỹ cho các dự án cộng đồng. Lợi nhuận thặng dư sẽ được đầu tư lại vào doanh nghiệp xã hội để thực hiện mục tiêu cộng đồng.

7. Quỹ tương hỗ

Đây là hình thức gây quỹ từ chính các thành viên trong quỹ. Thường là tổ chức tài chính, lợi nhuận thu được được tái đầu tư vào quỹ nhằm duy trì và phát triển tổ chức.

8. Phòng thương mại

Đây là tổ chức do các doanh nhân tập hợp lại, với mục tiêu thúc đẩy hoạt động hợp tác, đầu tư và thương mại. Hình thức này thường được gây quỹ từ các doanh nghiệp địa phương.

Đặc thù của tổ chức phi lợi nhuận

Tổ chức phi lợi nhuận có những đặc điểm đặc trưng khác so với các tổ chức hoạt động vì lợi nhuận:

• Lợi nhuận từ nguồn quỹ sẵn có hoặc được tài trợ sẽ được sử dụng để phục vụ lợi ích cộng đồng.
• Tổ chức phi lợi nhuận có thể tạo ra lợi nhuận, nhưng lợi nhuận này sẽ được tổ chức giữ lại và tích lũy để sử dụng cho các chương trình trong tương lai. Lợi nhuận không được trao lại cho các nhà đầu tư hoặc cổ đông.
• Tổ chức phi lợi nhuận phát triển các dịch vụ và sản phẩm phục vụ cộng đồng, vì vậy đánh giá thành công không chỉ dựa trên lợi nhuận.

Mục đích hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận là gì?

Các tổ chức phi lợi nhuận đầu tư và hoạt động với mục tiêu cung cấp các giá trị hữu ích cho cộng đồng. Họ chấp nhận chi phí lớn để đổi lấy những giá trị khác mà họ hướng đến, chứ không chỉ tập trung vào lợi nhuận.

Tổ chức phi lợi nhuận mong muốn tạo ra một môi trường lành mạnh và bổ ích, là cầu nối giữa các tầng lớp trong xã hội.

Trong một số doanh nghiệp lợi nhuận, có những phần hoạt động phi lợi nhuận. Các phần này thường hoạt động độc lập, có bộ phận chuyên trách và hoạt động với mục đích truyền thông và phục vụ cộng đồng.

So sánh tổ chức phi lợi nhuận và tổ chức lợi nhuận

Từ những phân tích trên, ta có thể thấy sự khác biệt rõ ràng giữa hai khái niệm tổ chức phi lợi nhuận và tổ chức lợi nhuận.

Đây là toàn bộ thông tin mà chúng tôi cung cấp về Tổ chức phi lợi nhuận và các hình thức tổ chức này ở Việt Nam. Hy vọng rằng bài viết đã giúp bạn có cái nhìn tổng quát về chủ đề này.