“Trăng máu hải ly” – Nguyệt thực toàn phần cuối cùng trong năm sắp diễn ra: Làm sao để quan sát được tại Việt Nam?

Nguyệt thực cuối năm: Hiện tượng thiên văn hấp dẫn

Đối với những người yêu thích vũ trụ, tháng 11 và 12 là cơ hội để được chứng kiến những hiện tượng thiên văn cuối năm, hoặc thậm chí lâu hơn. Trong số đó, không thể không nhắc đến sự kiện quan trọng nhất – nguyệt thực toàn phần diễn ra vào ngày 8/11 sắp tới.

Hiện tượng hiếm: Nguyệt thực toàn phần

Nguyệt thực toàn phần là hiện tượng mặt trăng rơi vào vùng tối nhất của Trái Đất. Trong suốt thời gian nguyệt thực, Mặt trăng sẽ mờ dần và có màu đỏ như máu, hay còn được gọi là “Mặt trăng máu”. Đây cũng là lý do nguyên bản của cụm từ “Trăng máu hải ly” – tên gọi xuất phát từ việc các bộ lạc thổ dân châu Mỹ đặt bẫy hải ly trước khi các vùng đầm lầy và sông ngòi đóng băng.

Thời gian và địa điểm quan sát

Nguyệt thực sẽ bắt đầu vào lúc 8h10 GMT và kết thúc vào khoảng 11h49 GMT, nhưng thời gian nguyệt thực toàn phần diễn ra ngắn hơn, từ 9h17 GMT đến 10h42 GMT.

Hiện tượng này có thể quan sát được tại nhiều vùng đất, bao gồm miền đông nước Nga, Nhật Bản, Australia, Thái Bình Dương và một phần miền tây và trung bắc Mỹ.

Hiếm hoi: Nguyệt thực toàn phần cuối cùng trong năm 2022

Đây sẽ là nguyệt thực thứ hai và cũng là lần cuối cùng diễn ra trong năm 2022. Năm 2023 cũng sẽ có 2 nguyệt thực vào tháng 5 và tháng 10, tuy nhiên, để chiêm ngưỡng nguyệt thực toàn phần, người yêu thiên văn sẽ phải đợi đến năm 2025.

Quan sát nguyệt thực tại Việt Nam

Tại Việt Nam, người dân có thể quan sát hiện tượng này bằng mắt thường. Với điều kiện thời tiết thuận lợi tại các tỉnh phía Bắc, Trung và Nam Bộ trong những ngày tới, người dân có thể quan sát nguyệt thực từ 17h12′ ngày 8/11, đạt đỉnh vào lúc 17h59′, và kết thúc lúc 20h56′.

Theo định vị của Time and Date tại Hà Nội, người dân có thể quan sát nguyệt thực toàn phần từ 17h16′ và đạt đỉnh vào lúc 17h59′. Sau đó, sẽ chuyển sang giai đoạn nguyệt thực một phần, nguyệt thực nửa tối và kết thúc vào 20h56′.

Tại TP.HCM, người dân có thể bắt đầu quan sát cực đại của giai đoạn toàn phần vào 17h59 phút, sau đó Mặt Trăng sẽ chuyển qua giai đoạn nguyệt thực một phần từ 18h41 phút đến 19h49 phút và giai đoạn nguyệt thực nửa tối từ 19h49 phút đến 20h56 phút.

Để quan sát hiện tượng nguyệt thực toàn phần tốt nhất, hãy chọn một vị trí rộng lớn, thoáng đãng, với bầu trời trong, không mây, không mưa, không bị che khuất bởi công trình cao tầng và tránh ánh sáng đèn.

Đừng bỏ lỡ cơ hội

Đừng quên ghi lại những hình ảnh độc đáo này, vì chúng ta sẽ phải đợi đến năm 2025 mới có cơ hội chiêm ngưỡng hiện tượng kỳ thú này.

Hiện tượng thiên văn khác: Mưa sao băng Taurids

Ngày 4-5/11, một hiện tượng thiên văn thú vị khác cũng đã diễn ra, đó là mưa sao băng Taurids.

Taurids là một trận mưa sao băng nhỏ kéo dài chỉ tạo ra khoảng 5-10 sao băng mỗi giờ. Đặc biệt, nó bao gồm hai chùm riêng biệt. Chùm đầu tiên do các hạt bụi của Tiểu hành tinh 2004 TG10 để lại. Chùm thứ hai được tạo ra bởi các mảnh vụn từ Sao chổi 2P Encke.

Mưa sao băng diễn ra hàng năm từ ngày 7/9 đến ngày 10/12, đạt cực đại vào đêm ngày 4/11. Mặc dù trăng gần tròn sẽ làm mờ tất cả sao băng ngoại trừ những sao băng sáng nhất, nhưng nếu kiên nhẫn, bạn vẫn có thể quan sát được một số sao băng sáng. Thời điểm quan sát tốt nhất sẽ là sau nửa đêm từ một địa điểm tối, xa ánh đèn thành phố. Các sao băng sẽ tỏa ra từ chòm sao Kim Ngưu, và có thể xuất hiện ở bất cứ nơi nào trên bầu trời.

Còn nhiều hiện tượng thiên văn thú vị

Ngoài ra, trong tháng 11 này, người yêu thiên văn còn có thể chiêm ngưỡng nhiều hiện tượng thiên văn thú vị và tuyệt đẹp khác.

Mưa sao băng Leonids: Leonids là một trận mưa sao băng trung bình, tạo ra khoảng 15 sao băng mỗi giờ vào lúc cực điểm. Trận mưa sao băng này đạt đỉnh khoảng 33 năm một lần, thời điểm có thể nhìn thấy hàng trăm sao băng mỗi giờ. Leonids được tạo ra bởi các hạt bụi do sao chổi Tempel-Tuttle để lại và được phát hiện vào năm 1865. Trận mưa sao diễn ra hàng năm từ ngày 6 đến ngày 30 tháng 11, đạt cực đại vào đêm 17 và rạng sáng ngày 18. Mặc dù trăng tròn sẽ che khuất nhiều sao băng mờ trong năm nay, nhưng việc quan sát có khả năng mang đến một màn trình diễn ngoạn mục. Người quan sát tốt nhất từ vị trí tối vào sau nửa đêm. Các sao băng sẽ tỏa ra từ chòm sao Sư Tử và có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên bầu trời.

Trăng mới: Mặt trăng sẽ nằm ở cùng phía Trái đất so với Mặt trời và sẽ không thể quan sát được trên bầu trời đêm. Giai đoạn này xảy ra lúc 5:58 giờ Việt Nam. Đây là thời điểm tốt nhất trong tháng để quan sát các vật thể mờ nhạt như các thiên hà và các cụm sao bởi chúng sẽ không bị ảnh hưởng bởi ánh trăng.